Generał Stanisław Maczek

Urodził się 31 marca 1892 r. w Szczerzecu pod Lwowem. Gimnazjum ukończył w Drohobyczu, w latach 1910-1914 studiował polonistykę i filozofię na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie. W czasach studenckich działał w Związku Strzeleckim. Jako oficer rezerwy powołany został w 1914 roku do armii austro-węgierskiej i walczył na froncie włoskim.

W listopadzie 1918 roku wstąpił do tworzącego się Wojska Polskiego. Podczas walk o Lwów w 1919 r. dowodził kompanią ochotników z Krosna. W stopniu kapitana walczył w Małopolsce Wschodniej w 4 Dywizji Piechoty, a następnie w sztabie 2 Armii. W wojnie polsko-bolszewickiej był m. in. dowódcą Batalionu Szturmowego 1 Dywizji Jazdy. Mianowany majorem ze starszeństwem z dniem 1.04.1919 r.

Po zakończeniu działań wojennych dowodził batalionem 26 Pułku Piechoty we Lwowie. Wyższą Szkołę Wojenną ukończył w 1924 r. Jako podpułkownik był w latach 1924-1927 szefem ekspozytury Oddziału II Sztabu Głównego we Lwowie, a następnie zastępcą dowódcy 76 Pułku Piechoty. W latach 1929-1935 był dowódcą 81 pułku piechoty, do jesieni 1938 dowódcą piechoty dywizyjnej 7 Dywizji Piechoty w Częstochowie. W 1931 r. awansowany do stopnia pułkownika. W końcu 1938 r obejmuje dowództwo 10 Brygady Kawalerii Zmotoryzowanej.

Podczas walk wrześniowych dowodząc brygadą stawiał zaciekły opór wojskom niemieckim od Wysokiej w rejonie krakowskim po Zboiska koło Lwowa. Wykrwawiona, lecz nie pokonana brygada z bronią, sprzętem i sztandarami przekroczyła granicę polsko-węgierską.

Po opuszczeniu Węgier w listopadzie 1939 r. już w stopniu generała brygady, został komendantem obozu szkoleniowego Wojska Polskiego w Coetquidan we Francji. Od lutego do czerwca 1940 r. dowodził odtworzoną 10 Brygadą Kawalerii Pancernej i Obozem Wojsk Pancernych w St. Cecile. Brał udział w walkach w obronie Francji.

Po ewakuacji do Wielkiej Brytanii gen. S. Maczek po raz drugi odtwarzał 10 Brygadę Kawalerii Zmotoryzowanej i był jej dowódcą do lutego 1942 r. Później zaczął formować 1 Dywizję Pancerną. Po 2 latach szkolenia 1 sierpnia 1944 r. jednostki dywizji zostały skierowane na front do Francji. Dywizja walczyła od 7 do 23 sierpnia pod Falaise, następnie pod Chambois i Mont Ormel przyczyniając się w znacznym stopniu do rozbicia 7 Armii niemieckiej. Wyzwalała Belgię i Holandię. Od 7.04. 1945 1 Dywizja Pancerna walczyła na ziemi niemieckiej, kończąc swój szlak bojowy przyjęciem kapitulacji bazy Kriegsmarine w Wilhelmshaven.
Po zakończeniu wojny gen. S. Maczek został dowódcą 1 Korpusu Polskiego w Szkocji. W maju 1945 r. awansowany do stopnia generała dywizji. Od września 1945 dowodził polskimi jednostkami wojskowymi w Wielkiej Brytanii aż do ich rozwiązania w 1947 r. Po demobilizacji osiedlił się w Edynburgu.

10 listopada 1990 został mianowany generałem broni. Za zasługi wojenne gen. S. Maczek został odznaczony wieloma wysokimi orderami i odznaczeniami polskimi i alianckimi. Jest kawalerem Orderu Wojennego Virtuti Militari III, IV, i V kl., Krzyża Walecznych, Złotego Krzyża Zasługi z Mieczami, brytyjskich orderów – Order of the Bath Commander, Distinguished Service Order, francuskiego Legion d’Honneur Commandeur, belgijskiego Grand Officier de l’Orde de la Couronne, holenderskiego Orde van Oranje Nassau.